GIYA MTHWAKAZI

Lamhla imbongi yokuqala esilayo ibe igiya ngoMkhosi weLanga lokuthakazelela i-Afrika, izwekazi lethu. Ezinye izimbongi ezimbili ziloba ngokwehlukeneyo. Ake sizwe ukuba zisiphatheleni lamhlanje.

NGEHLULEKIL’ UKUFUNDA

Ngiyingane yegula kusobhuk’ omkhulu
UNhlanhla yingane yesihlahla kubaba
UMadolo yingane yedolo kubaba
Ngangingemfe ngingebel’ emfundweni
Ngakhethwa ngasiw’ emfundwen’ ephezulu
NguMkhethw’ ubaba lomam’ umkaMkhethwa
Abafowethu basala beyizikhothamfe beyizimfe
Bengaz’ okuqukethwe ngelakusasa
Ukuvuna imf’ emfundweni.

Zivele kazikhulelw’ intandokazi kukhulelw’ izalukazi
Zabhajw’ exhaphozini lasobhukwin’ ezami
Uxam’ oyimi watshelwa lubhuku kusobhuku
Usuxathukil’ umlom’ usulembebevane
Ngahlekw’ olwenyoni langolwabayeni
Ngoba ngehlulekil’ emfundweni.

Kuthezw’ umangoye weq’ amazolo
Kumam’ owayethezel’ entanjeni
Zazijinga zazidl’ izilond’ impukane
Zona lez’ ayethe zizakufa ngendlala ngami
Atsh’ amas’ egulen’ akhal’ amasu ngami
Ngatheth’ ubuland’ umam’ engifundis’ ukulima
Ngesulel’ amazolo kumama ngokwehluleka.

Ngehlulek’ ukuthengis’ egodini
Ngekamama ngafikela kuGola loGolid’ eGoli
Ngadikil’ eth’ ayiginyi laph’ elele khona
Ngilele ngathi vuleka mkhothamo ngincinde ngaswaba
Ngobuvila ngaxotshwa nguGolide loGola
Likhikhizel’ elimil’ esiqwini
Likhon’ angilifuzang’ ihinikaz’ elingizayo
Ngehlulek’ ukufuz’ inkunz’ emancutsh’ engizalayo
Ngoba yiziwul’ eziyibuth’ ibuthek’ iwil’ impilo
Ngobuwula ngehlulekil’ ukuyibuth’ iwil’ impilo.

Ngiliboz’ elihlal’ emagcekeni kahulumende
Ngiliboz’ elilind’ ukuf’ okwenj’ engelahulumende
Ngenxa yechelez’ elidel’ ikhaya lagcwal’ intwala
Ngithi kimi walidl’ iboza Thuli
Thulis’ uThulan’ umtholel’ usingababa
Ngoba ngehlukil’ ukufunda ngobuvila.

Lifter Mlevu Molefe