GIYA MTHWAKAZI

Nanzi-ke ezinye imbongi zakwenu engizethula kini lamhla. Ezinengi lamhla ziyabubula zisindwa yizigemegeme zalo umhlaba ohlabayo. Okwehlula amadoda kuyabikwa, ikanti injobo enhle ithungelwa ebandla. Bala uzizwele ngoba ukutshelwa yikuncitswa qotho. Cabanga ngabakutshoyo. Wena uthini?

MHLABA AWUSUTHI

Kungeneni kwabatsha?
Kungcwatshwa mihla lamalanga
Mhlaba awusuthi
Mhlaba awunoni
Ngisethukile phela
Izolo lokhu bekungcwatshwa
Untanga uRaymond
Kwalandel’ uHlanganani
Ngethukile, angizenzi.

Kungeneni kwelakithi?
Uma ngabe ngiyaphupha
Ngicela ukuvuswa
Libi leliphupho, liyangethusa
Zimu bani olwangena esigabeni seKezi?
Eminyakeni embalwa eyedlula
Baphel’ abafoweth’ abahlanu
Besiza kwelika Mthaniya
Sithe sisapholis’ umoya
Abantwana besikolo baphelela kuMazayi ngemota
Sophephela ngaphi?
Asiphephanga thin’ intsha yalamuhla
Sadlani kabana kul’ umhlaba?
Sifelani kanti?

Sisathi sikubonile …
Lwangen’ uzimu koNkiwani
Ahamba amajaha amabili
Ngasikhathi sinye
Sasala silemibuzo
Engelampendulo
Saphela kangaka kwenzenjani?
Layizolo bekufiwa kanje yin?
Ngiding’ impendulo, ngididekile
Ngididwa yikufa kwalamuhla
Kumbe yikufa okuze lathi.

Okunje kuyasethusa, asikujwayeli
Lalani kahle bafowethu
Liyibekil’ induk’ ebandla
Besesifikil’ isikhathi senu
Libiziwe lasabela
Lasitshiya silemibuz’ engela mpendulo
Sisele, kodwa siyimhlanga
Sidlel’ evalweni, alisekh’ ithemba
Solilandela noma yinini
Akusekh’ ukuphephe kulelizwe
Safa saphela singagulanga
Kwachithek’ igaz’ ekungeneni kwelakithi?
Zimu bani?
Yaphel’ intsha, safa zingozi
Kungeneni kweleKezi?
Siyaphela bontanga limukani
Zijikil’ izinto, sifa sibancane
Sitshiya abantwana bebancane
Sifa sitshiya abazali bethu besithanda
Sifa kuchithek’ igazi, kwenzenjani?

Umhlaba awujayeleki, awusifuni
Mhlaba sewantshintsha
Umhlaba sulabanikazi
Umhlaba suhlaba
Lilale ngokuthula bafowethu
Lilale ngoxolo bontanga
Solilandela maduze
lsikhala elisitshiyileyo asivaleki
Silikhumbul’ insuku zonke
Ngoba phela belithandeka
Kumndeni yenu lasemphakathini
Lalani ngokuthula maqhawe lamaqhawekazi
Liyibekile induku ebandla.

Sifa sitshiya amandla ethu
Kusala amanxiwa kuphela
Ukuphumelela kwethu
Kusidonsel’ egodini
Waphumelela, subizwa yikufa
Bontanga, limukani siyaphela
Sifa nje sifel’ amandl’ ethu
Kungeneni kwelikaFuyana
Izol’ esaphila bekungekho lokhu
Kwakhothama yena zajik’ izinto
Sifa njengempukane
Saphela sibancane kwenzekeni?
Namanje ngisabuza konakale ngaphi?
Siphambanise ngaphi siyelungisa
Ngoba lokhu kuyasisinda kakhulu.

Sharon Sibanda