GIYA MTHWAKAZI

Mthwakaz’ omuhle, lalamhla ngiliphathele imbongi ezinengi. Zingcwethi lazo. Inkondlo zazo zimnandi zijuluka njengoluju. Zithi, thapha, thapha uncinde iminwe!

Kodwa, kuqala ngifisa ukuphinda engike ngakutsho. Ngithanda ukwazisa lezizimbongi ezintsha ukuba, ngiqoqa iqoqo elitsha lezinkondlo engithemba zizaphuma ogwalweni olutsha lwezinkondlo unyaka ka2020 ungakagoqi. Zonke inkondlo engizamukelayo zizangena kuqoqo elitsha njalo inye ngayinye umniniyo uzathola isibongo esifaneleyo. Lezizinkondlo kufanele zibe ngezintsha ezingakaze zidindwe. Ezimbalwa zizangena kulesi sigcawu ukukhuthaza abanye abalogqozi oluvilaphayo. Inye ngayinye engena kulesisigcawu ihle ivune ingxenye enkulu yesibongo.

Njengobana ngitshilo, lamhla silembongi ezinhlanu, ezintsha lesesike sahlangana lazo. Asiziqhenyeni bo ngembongi zethu lezi eziphakamisa ulimi lwethu, ikanti njalo zisilola ukuba kesijulise imicabango ngempilo le esiyiphilayo. Hayi-bo, ukutshelwa yikuncitshwa. Ngena enkundleni ugiye lazo lezizimbongi zalamhla.

LILAHLEKILE MAJAHA

Vulani indlebe ngikhulume lani majaha
Ngivumeleni ngililume indlebe
Ngipheni imvumo ngilikhumbuze
Okwakusenziwa ngabafowenu
Ngiziletha kini ngoxolo, ngilusapho
Lilahlekile bafowethu, howu!
Selizinkomo zamahlanga lilabazali.

Ngitsho kini eliphila emakhaya
Lani eliphila emadolobheni
Lihluphelani kangaka odadewenu?
Lizihawuliselani izingane zabobaba bethu?
Lizithembisa ukuzitshada lisitsho mfe
Bathwele nzima odadewethu ngani
Baselela izingane ezingelaboyise
Lina likhona lisidla amabele
Isithunzi du, ngenxa yenu!

Lihambe lababambisa ilitshe
Zanyoza zaphelela inhliziyo zabo kini
Lithi alifuni abalikhombisa uthando, liwahutshula
Lithi alifuni abagqoka babukeke, lithi bayaliyangisa
Pho lifunani madodana kaBaba?
Likholisa ukuphambanisa ingane zabantu?
Namhla zibizwa ubunyefu lobutshapha
Qoqani ubuntu benu ngokuphangisa
Fisani izinto ezinhle ezakhayo
Lingiselani amanyathelo abafowenu.

Linda Moyo