LAPHA LALAPHAYA – LOKHU LALOKHUYA

Ingaqhoba Ithambo Iyejwayela

Isaga lesi sikhuluma ngenja. Izinja ziyawathanda amathambo. Zilamazinyo aqinileyo kakhulu aqhoba amathamba aqinileyo. Ziyawathanda amathambo izinja. Lapho okuhlatshwe khona isifuyo, abantu sebedle bakhukhuza amathambo, kwasala abangawenelisiyo, angesimakleza; sebegqule bahotsha leminkantsho, bayazijikela izinja amathambo lawo. Ziyancintisana-ke izinja ukugama lawo mathambo loba ukuwadobha lapho ajikelwe khona, ziqhobe-ke zincinde. Inja iyananzelela ohlala eyipha amathambo. Ayisuki kuye. Ihlala ikhangelele…

READ MORE
LAPHA LALAPHAYA – LOKHU LALOKHUYA

Ubuntu yinhlonipho

Ungaze ubuze ubani lobani ngobuntu, uzwa bonke bekutshela ukuthi ubuntu yinhlonipho. Yikho okusobala ngendlela emqoka. Kulesiga esintwini esithi, ‘Ihlonipha lalapho engayikugana khona’. Lapha kukhulunyw ngentombi. Intombi nxa isebukhweni ibonisa ubuntu bayo ngokuba lenhlonipho. Ihlonipha wonke umuntu kwabozala. Inhlonipho yenza ithandeke. Abayithontisi bonke ekhaya bebuka ubuntu bayo. Nxa kuthiwa ihlonipha lalapho engasoze yendlele knona, lokho kubonisa…

READ MORE
LAPHA LALAPHAYA – LOKHU LALOKHUYA

Ubuntu Yikungathathwa Ludumo

UMage wayehlala exwayisa umngane wakhe owayenguthathekile, eduma lalaba, adume lalabaya. Kwelinye ilanga wangena endlini yabo yokulala esikolo engumtshoko ehlahle amehlo, wafika wazijika phezu kombheda wakhe ephefuzela. Wamangala umngane wakhe uMage wathi, “Sekutheni ungena njengomvundla okhuthwe luhlamvu lombhobho Geze?” “Mage, besengiziphosele emalahleni. Bengizafela amafufu njengegundwane.” “Kwenzenjani? Hluba indlubu ekhasini bo.” “Wena!” ehlalela phambuli embhedeni wakhe. “Ngizwe…

READ MORE
IZAGA

UKUSENGA EZIMITHIYO

Isaga esithi umuntu usesenga lezimithiyo siyatshiwo lapho lowo muntu esekhuluma aluhlaza tshoko, eqamba amanga asegcekeni. Inkomo esengwayo ngelethole loba esanda kuzala. Iyehlisa uchago inkomo elethole ukuze limunye likhule kuhle. Kuyafana nje lebantwini. Umama olengane uyehlisa uchago emabeleni ukuze imunye isuthe ikhule. Nxa inkomokazi isilebele, isimithi, ayehlisi. Iyabe isakhulisa ngaphakathi kwayo inkonyane ezazalwa. Ngaleso sikhathi imbele…

READ MORE
Ulimi Lwakho, Ilifa Lakho

SITHINI IsiNdebele?

Ukubumba Izaga Usebenzisa Amabala Owaphiweyo Ngiyakwamukela njalo mfundi webanga lesine kumfundo yesecondary kusigaba sethu esithi, Sithini IsiNdebele? Kulesi isigaba injongo yethu yikuthi sigqibe isifundo sethu lapho ebesifundisana khona ngokwakhiwa kwezaga usebenzisa amabala owaphiweyo. Kulesi isifundo ngizathanda ukuthi ngigqibe ngokuliphathisa ngoluhlu lokucina lwamabala ongacelwa ukuthi wakhele kuwo izaga sikhangelane lenhlalo yamaNdebele. Manengi amabala okungakhethwa kuwo ukuthi…

READ MORE