UBUNTU Esintwini sivamile ukuzwa kukhulunywa ngokuthi umuntu ngumuntu ngabantu. Yebo, impela. Ungaba ngumuntu njani bengekho abanye abantu abakubona njengomuntu? Ukhona omunye umlobi wodumo kwelamaNgisi eminyakeni yabo 1700, uJohn Donne, owaloba inkondlo eyayijonge ukuqumbaqumba imicabango yabantu ukuze bakubone ukuthi akekho umuntu ongaphila enguyedwana nje njengesihlenge. Kulomzila enkondlweni yakhe othi, akekho umuntu oyisihlenge (No man is an…
UBUNTU ‘Ihlonipha lalapho engayikwendela khona’. Lesisaga sivame ukutshiwo nxa kukhuthazwa inhlonipho, ukuthi wonke umuntu uyahlonitshwa. Pho, intombi yande ukubonisa inhlonipho yayo ikakhulu kwabozala. Besekutshiwo-ke kukhuthazwa, ukubana kumele itshengise inhlonipho emuntwini wonke, lalapho engasoze yendele khona. Inhlonipho ifundiswa abantwana bebancane ukuze ikhule lamanono ayo. Bayafundiswa abantwana ukuhlonipha abazali, abadala kulabo, lokuthi bahloniphane bona ngokwabo. Umuntu ohlonipha…
IZAGA Kudala ngisemfitshane sasisithi singavakatshela epulazini likaKhulu lathi amantombazana keseluse izimvu, njalo sibambele kusengwa. Sasiyibona imikhaza ezifuyweni nxa sezilesikhathi zingayanga edibheni. Umkhaza yisibungwana esimunya igazi lezifuyo. Nxa zisegangeni zidlephuna uhatshi, loba nxa zilele emithunzini ziphumula, izibungwana lezi aziphuzi ukunamathela ezifuyweni ukuze zizitike ngegazi lezifuyo. Umkhaza uyaluma isifuyo ukopele impela ngomlomo wawo uwomele nko. Uyakuthola-ke okuyimikhaza…
UBUNTU BETHU Bengisezitolo. Ngezwa ukuklabalala komntwana. Isisu siyahela umuntu wesifazana angezwa ukukhala komntwna kungathi uselimele. Ngithe ngithalaza ngabona ukuthi ngokuyintombazana kwesiNdiya mhlawumbe okuleminyaka emihlanu kuhamba loyise labanye abafowabo abadala kulakho. Ngisuke ngamangala ngibona kumbinda uyise emuva, phambili, indawo yonke. Lokukhala kwakhona besekuzwakala kuhle ukuthi ngokomntwana odedesayo ofuna indlela yakhe. Ngimkhangele uyise ngabona ephongubobotheka nje ezama…
Ukudla usesulela phansi njengenkukhu yisaga esikhomba ukungabongi. Esintwini, sivame ukutshengisa ukubonga kwethu ngokukholisa lokho okuphakululwe kwabekwa phambi kwethu. Siqeda nje ukudla siyabonga. Akukhathalekile kumbe yikudla okuthandayo loba ongakuthandiyo; ukudla okukhwabithayo kumbe hatshi; okunengi loba okuluthwane. Uqeda ukudla uyabonga. Isisusela sesaga lesi esithi, ukudla umuntu esesulela phansi njengenkukhu sisukela lapha; ake ukhangele inkukhu ukubana idla njani.…
