LAPHA LALAPHAYA – LOKHU LALOKHUYA

Ukuhlonipha

UBUNTU ‘Ihlonipha lalapho engayikwendela khona’. Lesisaga sivame ukutshiwo nxa kukhuthazwa inhlonipho, ukuthi wonke umuntu uyahlonitshwa. Pho, intombi yande ukubonisa inhlonipho yayo ikakhulu kwabozala. Besekutshiwo-ke kukhuthazwa, ukubana kumele itshengise inhlonipho emuntwini wonke, lalapho engasoze yendele khona. Inhlonipho ifundiswa abantwana bebancane ukuze ikhule lamanono ayo. Bayafundiswa abantwana ukuhlonipha abazali, abadala kulabo, lokuthi bahloniphane bona ngokwabo. Umuntu ohlonipha…

READ MORE
IZAGA

Ukuba ngumkhaza

IZAGA Kudala ngisemfitshane sasisithi singavakatshela epulazini likaKhulu lathi amantombazana keseluse izimvu, njalo sibambele kusengwa. Sasiyibona imikhaza ezifuyweni nxa sezilesikhathi zingayanga edibheni. Umkhaza yisibungwana esimunya igazi lezifuyo. Nxa zisegangeni zidlephuna uhatshi, loba nxa zilele emithunzini ziphumula, izibungwana lezi aziphuzi ukunamathela ezifuyweni ukuze zizitike ngegazi lezifuyo. Umkhaza uyaluma isifuyo ukopele impela ngomlomo wawo uwomele nko. Uyakuthola-ke okuyimikhaza…

READ MORE
IZAGA

Isigogo Sigoqwa Sisemanzi

UBUNTU BETHU Bengisezitolo. Ngezwa ukuklabalala komntwana. Isisu siyahela umuntu wesifazana angezwa ukukhala komntwna kungathi uselimele. Ngithe ngithalaza ngabona ukuthi ngokuyintombazana kwesiNdiya mhlawumbe okuleminyaka emihlanu kuhamba loyise labanye abafowabo abadala kulakho. Ngisuke ngamangala ngibona kumbinda uyise emuva, phambili, indawo yonke. Lokukhala kwakhona besekuzwakala kuhle ukuthi ngokomntwana odedesayo ofuna indlela yakhe. Ngimkhangele uyise ngabona ephongubobotheka nje ezama…

READ MORE
IZAGA

UKUDLA USESULELA PHANSI NJENGENKUKHU

Ukudla usesulela phansi njengenkukhu yisaga esikhomba ukungabongi. Esintwini, sivame ukutshengisa ukubonga kwethu ngokukholisa lokho okuphakululwe kwabekwa phambi kwethu. Siqeda nje ukudla siyabonga. Akukhathalekile kumbe yikudla okuthandayo loba ongakuthandiyo; ukudla okukhwabithayo kumbe hatshi; okunengi loba okuluthwane. Uqeda ukudla uyabonga. Isisusela sesaga lesi esithi, ukudla umuntu esesulela phansi njengenkukhu sisukela lapha; ake ukhangele inkukhu ukubana idla njani.…

READ MORE
IZAGA

UMANGOYE SELALA EZIKO

Umangoye Selala Eziko Isaga esithi Umangoye selala eziko sitshiwo nxa kukhulunywa ngendlala ekulowo muzi. Ngemfanelo, umangoye kasondeli eziko ngoba kuyatshisa lapho. Kuhlala kubaswe umlilo. Kwamanye amaziko kulegojana eligejwa phakathi laphakathi kweziko ukuze lanxa umlilo ucinywa kusale kulamalahle atshisayo azaphemba umlilo ngelanga elilandelayo. Ngakho-ke, iziko yindawo ehlala itshisa nje loba ikhudumala. Angeke-nje alale eziko umangoye kutshisa…

READ MORE