LAPHA LALAPHAYA – LOKHU LALOKHUYA

Ibizo Lomuntu

UBUNTU Zinengi izinto empilweni ezitshengisa ubuntu bethu. Lamhla ngizakhuluma ngokusebenzisa ibizo lomuntu. Sesasike sizwe amazwi la ephuma emilonyeni thile: Uthi ‘wena’, awulazi na ibizo lakhe? U ‘lo’ ngubani? Kalabizo na? Ngumntakabani yenalo ongelambeko? Uzalwa kobani? Ungumfokabani-ke jaha lakithi? Yonke imitsho le itshengisa ukuqakatheka kwebizo lomuntu. Ukuthi uthi ‘wena’ loba ‘lo’ ungaze walitsho ibizo lomuntu kutshengisa…

READ MORE
LAPHA LALAPHAYA – LOKHU LALOKHUYA

Bonga, Yibuntu Obuhle

UBUNTU Zinengi izinto ezinhle kakhulu ngobuntu bethu. Ukubonga yibuntu obuhle obuncomekayo. Akekho ongakuthandiyo ukuthi abongwe. Kodwa ukuthi siwakhuphe amazwi okubonga loba sitshengisele ukubonga kukhanya kunzima kakhulu ebantwini abanengi. Abanye babona sengathi kumele babonge izinto ezinkulu kuphela, kodwa ezincane azilamsebenzi. Kumbe uphiwe isipenede, loba umbheda omutsha oyibutifitifi, kumele ubonge. Kumbe uphiwe umganywana  wamaputi kumbe omkhulu ogcwele…

READ MORE
IZAGA

Ukwesaba Umnyama Ongelampisi

IZAGA Umnyama uyesabeka bakithi. Mina angiwuthandi umnyama, ngiyawesaba. Kudala khona ngisemncane ngangingaqali ukuphuma endlini ngingedwa, emnyameni, ikakhulu ekhaya emaphandleni. Umnyama uqukethe izinto eziyingozi esingaziboni kuhle ngoba kumnyama. Nxa uhamba emnyameni unganyathela inyoka ikulume ngoba ungayiboni. Ungakhutshwa ngamatshe. Ungahlatshwa yizigodo. Unganyela emagodini. Sithanda ukuhamba ekukhanyeni. Emnyameni kulezinyamazana eziyingozi njenge nyoka, lezinye ezimbi ezifana lempisi yona ethanda…

READ MORE
IZAGA

Selidumela Emansumpeni

IZAGA Kudala, ngisengumntwana ngangingasizwisisi isisusela salesi saga. Ngangiyizwa inkulumo yokuthi ‘Selidumela emansumpeni’ ngacina ngizwisisa ukuba isiga lesi sitsho ukuthi okuthile okufanele kwenzakale sekuseduze ukuba kwenzakale loba kupheleliswe. Ngangisazi izulu liyilo elidumayo kodwa ngangingazi ukuthi ibala elithi emasumpeni litshoni. Mina ngangisazi insumpa. Liqhutshana elimnyamana elibutshelezi loba lingesilokho elimila ebusweni bomuntu loba ngaphi emzimbeni, ibala lalo lingafani…

READ MORE
LAPHA LALAPHAYA – LOKHU LALOKHUYA

Ukuqoqeka Lokuhlanzeka Yibuntu

UBUNTU Zinengi izinto ezibonisa ukuba ngumuntu olobuntu ngokutshengisa ukuqoqeka kunye lokuhlanzeka. Kudala sisakhula, abadala babevame ukukhuza nxa umuntu ekhuluma esidla. Wawungezwa umama loba ugogo ekhalima esithi, “Ulemilomo emingaki wena?” Babekhuza ukuthi umuntu athi esidla ngapha ephethe epepetsha. Mhlawumbe babesenzela ukuthi umntwana angahitshwa loba akhanywe yikudla; kumbe njalo ukuthi kumele adle kuqala angamotshi isikhathi elawula. Kodwa…

READ MORE