Amasu Amqoka Embongi

Sesihlangane kuliviki lapho esikhukhuza khona udaba lolimi okumele ulusebenzise ekulobeni kwakho inkondlo. Kuqakathekile ukuthi njengembongi ube lekhono, ubungcitshi lobugabazi ekusebenziseni ulimi. Indaba yokusetshenziswa kolimi imqoka nxa sikhangelane lokulotshwa kwenkondlo ngoba indlela ulimi olusetshenziswa ngayo yiyo eyenza inkondlo iphawuleke kweminye imibhalo yokuzibumbela. Ulimi ngolunye uphawu olumqoka oluveza ukwenelisa lokuphumelela kwembongi ekulobeni. Ekuhlaziyeni lekucubunguleni inkondlo kukhangelwa indlela…

UDr. Eventhough Ndlovu uyeza kuviki elizayo lamanye amacebo amqoka ekulobeni inkondlo. Lamhla sizakhumbuzana ngalokhu aseke wakutsho. Ekuqaliseni uthe: 1. Ulobela bani? 2. Ujongeni? 3. Kuyini okukuvuse usinga logqozi lokuloba? Sisesekhonalapho endabeni yokuthi ujongeni, singatsho njalo ukuthi kungani uloba? Injongo yakho yikwenzani? Uyahaya uphakamisa na?  1. Uyakhuthaza na? 2. Uyaduduza na? 3. Uyasola na? 4. Uyachothoza na? 5.…

Hawu, asengimangele ukuthi sesingene kunyanga yesificamibili emnyakeni! Hawu bo, sesinukelwa yiKhisimusi. Ngubani owayesazi ukuba unyaka wonalo ka2019 sizatotoba kuwo uze uphose uphutshe? Kunzima kulumela kunje emhlabeni lo uhlabayo! Ulithemba lamathemba lo esimthembayo! Nangu njalo lamhla uDr Eventhough Ndlovu esilethela amasu amqoka embongi ezisacathula lesezizenzele igama. Siyathemba amasu la uyawetshisa ukuze akusize ekulobeni kwakho ucine lawe…

Asihlanganeni njalo kuhlandla lesibili lapho engifisa ukuthi ngehlukanise umgogodla lamathambo, ngihlube indlubu ekhasini ngodaba lokuthi uyini umlandu wembongi emphakathini. Ngizagxila kabanzi ekuchazeni ukuthi kuyini okukhangelelwe kuzo ngumphakathi lalabo abacubungula imisebenzi yazo.        Kuviki edluleyo ngacela ukuthi kesibale imisebenzi yengcwethi ezibalisa uBekithemba Sodindwa Ncube kugwalo, Ukuhlaziya Lokucubungula Izinkondlo, uTrevor Cope kugwalo oluthi Izibongo Zulu…

Ngivumeleni ngivule inkundla ngokwethula amasu amqoka akuqala okumele sizidle ngawo lapho sijulisa umcabango wethu simisa ukuthi sizinikele ukuthi silobe inkondlo. 1.Okokuqala njalo okumqoka yikuthi njengembongi, kumele uzibuze imibuzo  ebalisa ethi: a)     Ngibhalela bani? b)     Ngijongeni? c)     Kuyini okungivuse usinga logqozi lokuloba? d) Zibuze njalo ukuthi zizakuthini ingcitshi ezizahluza njalo zicubungule  inkondlo zakho.       2.Kumele wazi njalo okukhangelelwe zingcitshi ezizacubungula inkondlo zakho,ukuze zibe ngezifaneleyo. Ngizagxila kabanzi kudaba lokuthi                kuyini okukhangelelwe ngabacubunguli lapho becubungula inkondlo.           Ngisenza lokhu, kumqoka ukuthi ngiqinise udaba lokuthi njengembongi, kumele ulimuke ukuthi:     a)     Awubhaleli ukulibazisa lokukholisisa nje kuphela, kodwa. b) Kunengi okwetheswa njengomthwalo emahlombe akho ngumphakathi   owubhalelayo. Uyafana xathu lembongi yezolo ebithatha ingxenye          enkulusibili, ikakhulu sikhangelane lokubusa lokuhlalisana, ukulibazisa lokuthokozisa kanye lokufundisa indlela yokusebenzisa ulimi…